PanArt / Hang ฮัง / สวิสเซอร์แลนด์

PANArt ก่อตั้งโดย ชาวสวิสเซอร์แลนด์สองคนคือ  Felix Rohner และ Sabina Schärer  ทั้งสองมีพื้นฐานด้านการผลิต Steel Pan  มาก่อน  ในปีค.ศ.1998  เขาได้พบกับ Reto Weber นักดนตรีJazz ที่เดินทางไปทั่วโลก Reto Weber บอกพวกเขาว่าพวกเขาน่าจะสร้างเครื่องดนตรีชนิดใหม่ขึ้นมาโดยเป็นเครื่องดนตรีที่เล่นด้วยมือแบบGhatam แต่สามารถสร้างเสียงได้หลากหลายโน้ตขึ้น  จุดเริ่มต้นในการคิดค้นและพัฒนาSound Sculpture ที่มหัศจรรย์ชิ้นนี้ก็ได้เริ่มขึ้น
Hang อันแรกนั้นตั้งอยู่บนพื้น และ Ghatam วางอยู่ข้างๆ

 Hang อันแรกนั้นมีขนาดค่อนสูงและใหญ่มาก สร้างโดยการนำSteel Panสองอันมาประกบกันมีลักษณะคล้ายลูกโลกที่มีรูที่สร้างเสียงเบสคล้ายGhatamอยู่ด้านล่าง(สังเกตุได้ว่าที่ตำแหน่งDingในHang อันแรกนั้นน่าจะเป็นโทนฟัลด์เสียงสูง) แต่ด้วยขนาดและสัดส่วนที่ไม่เหมาะกับการวางบนตักแล้วเล่นมันจึงได้ค่อยๆถูกพัฒนาให้มีขนาดเล็กลงและสร้างเสียงเบสโดยกลับด้านการสร้างปุ่มเสียงและนำมาไว้ด้านบนสุด(ซึ่งเรียกว่าDing)

หลังจากนั้นบริษัท Panart จึงได้ก่อกำเนิดขึ้นในปี 2000 และนับจนปัจจุบันได้มีการผลิต Hang ออกมาหลายรุ่นแล้วด้วยกัน ยกตัวอย่างดังนี้


ฮัง ในแต่ละเจนเนอเรชั่นจะมีเสียงและลูกเล่นต่างๆ ที่แตกต่างกัน 

First Generation

ผลิตในช่วงปี 2003-2005  ในช่วงนี้ ได้มีการผลิตฮังที่มีเสกลต่างกันกว่า 45 แบบ มีชื่อเรียกที่ได้แรงบันดาลใจจาก รากศัพท์ของ ดนตรีในตำนาน  ethnomusicological  เช่น   Aeolian, Ake Bono, Hijaz, Melog, Pygmy, และ Zhi Diao  โน้ตรอบๆดิงจะมีด้วยกัน เจ็ดถึงแปดช่วงเสียง  แต่ละชิ้นจะมีชื่อรุ่นและชื่อผู้ผลิตติดไว้ภายในด้านล่างของปุ่มดิงด้วย  วัสดุทำจากเหล็กไนไตร์ด  เสียงดิงเริ่มที่  F3, E3 และ Eb3. โทนฟีลด์ในรุ่นแรก(First Generation) มีการเรียงตัวเป็นรัศมีออกมาจากดิง



Gudu Hang (2004-2007)

ที่ด้าน Gu dide มีการเพิ่มรู อีกหนึ่งรู เรียกว่า Du  เพื่อเพิ่มเสียงresonance ซึ่งรูนี้สามารถปิดได้โดยใช้แผ่นแม่เหล็ก  และที่รูGu จะมีอุปกรณ์ที่ทำจากไม้อีกอันมาต่อเข้าได้ซึ่งจะทำให้เกิด เสียงประสานที่เสียง fifth ที่ต่ำกว่า 


Second Generation (2006-2007)

เริิ่มผลิตในปี 2006 รุ่นนี้เริ่มมีการเคลือบผิวด้วย ทองเหลือง(annealed brass)  บนปุ่มดิงและเส้นรอบวง แม้จะสร้างสเกลหลายๆแบบ แต่เสียงดิงก็จำกัดให้เป็นเสียง D3 เท่านั้น  โทนฟีลด์ในทุกรุ่นจะมีเจ็ดเสียง แต่ทุกรุ่นจะประกอบด้วยเสียง A ต่ำและสูง (A3 และ A4)และ Dสูง (D4) เหมือนกันหมด  โทนฟีลในรุ่นนี้มีลักษณะเป็นวงรี   รุ่นปี 2007มีการเปลี่ยนรูปแบบการวางโทนฟีลด์ โดยจะเรียงตัวแทยง 45 องศาจากรัศมีที่ลากมาจากดิง  ในรุ่นนี้ไม่มีชื่อเรียกซาวน์ดโมเดลเป็นพิเศษแต่จะเรียกเป็น serial number แทน

Integral Hang (2008)

เริิ่มผลิตในปี 2006 serial number ในรุ่นนี้จะขึ้นต้นด้วยตัว H และมีเพียงสเกลเดียวเท่านั้น คือ D3 Ding, A3, Bb3, C4, D4, E4, F4, A4) 
รูที่ กุ ถูกปรับให้เป็นวงรี เพื่อทำให้เกิดเสียง D5, F5 และ F#5 เมื่อตีบริเวณรอบๆกุ (gu neck) 
รอบปุ่มดิง เคลือบด้วยทองเหลือง  และดูเหมือนบริเวณรอยต่อระหว่างส่วนที่ราบเรียบของดิงและแต่ละโน้ต จะถูกพัฒนาให้ต่างจากเดิมซึ่งทำให้การเชื่อมระหว่างโน้ตนุ่มนวลขึ้นด้วย
เริ่มมีโลโก้ Serial Number ลายเซ็นผู้ผลิต วันผลิต ติดไว้ที่บริเวณริมด้านกุ
เฟลิกซ์และซบรินา เริ่มเปิดเผยแนวคิดในการผลิตแฮงรุ่นนี้ ซึ่งเขียนไว้ใน จดหมายจากHangbauhaus ว่า การพัฒนาและผลิตของเราไปไกลกว่าดนตรีสมัยใหม่ทั้วไป เราการศึกษา ฝึกฝนและเล่นอย่างจริงจัง การเล่นแฮงจะนำไปสู่อิสระภาพ การสื่อสารอย่างลึกซึ้งซึ่งจะถูกค้นพบก็ต่อเมื่อปราศจากความกดดันและข้อบังคับ ... 


Free Integral Hang

เริิ่มผลิตในปี 2010- 2013   มีการเปลี่ยนแปลงเล็กน้อยด้านโครงสร้างคือ
  • ไม่มีการเคลือบทองเหลืองตรงรอยต่อรอบวงระหวางดิงและกุ
  • ไม่มีการเคลือบทองเหลืองที่ปุ่มดิง
  • มีการสร้างปุ่มเป็นรูปโดมสามอัน   (double offset  หรือ triple-dome)
  • มีการจูนเสียงด้วยเครื่องมือสมัยใหม่ 
อย่างไรก็ตามผู้ผลิตไม่ได้เน้นไปที่การจูนเสียงให้สมบูรณ์แบบตามหลักคณิตศาสตร์เหมือนเดิมแต่คำนึงถึงผลของเสียงโดยรวมทั้งหมดมากกว่า
ช่วงเสียงของดิงมีความหลากหลายในโทน D3 มากขึ้น แต่เสียงรอบๆดิงยังคงเหมือนรุ่น Intrigral Hang อยู่



GuBal


Gubal  คือเครื่องดนตรีที่มีลักษณะคล้าย Handpan แต่มีรู Gu อยู่ข้างบนตามตำแหน่งding เดิม  และจะมีปุ่มขนาดใหญ่อยู่ข้างล่าง ซึ่งเรียกว่า Gugel ซึ่งให้เสียงต่ำถึงระดับ Eb2  ให้เสียงที่ค่อนข้างแตกต่างจาก Handpan อย่างชัดเจน
รอบๆรูGu ซึ่งเรียกว่า Ringding ให้เสียงEb3, Bb3และEb4.  และประกอบไปด้วย7 tonefields คือเสียง Bb3, C4, Db4, Eb4, F4, G4 และ Bb4




ขนาด

  • 2nd generation  มีเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ   60 cm, สูง 25.4 cm.
  • Free Integral Hang เส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 52 cm, สูง 24 cm.

ราคาและวิธีการสั่งซื้อ  
  • ราคาขาย Hang ในระยะแรกเริ่มอยู่ที่ 700-1,000 USD  ผู้ที่ต้องการต้องเขียนจดหมายไปที่บริษัทแล้วรอจดหมายตอบ เพื่อเชิญไปเลือก Hang ที่บริษัทที่กรุงเบรินโดยเฉพาะ ไม่มีการสั่งซื้อและส่งให้ทางไปรษณีย์
  • ราคาที่มีการซื้อขาย Hang ในอีเบย์เคยสูงถึงกว่า 10,000 USD  
  • Free Intregral Hang ราคาประมาณ  2,400 CHF (ประมาณ 89,000 บาท)
  • ไม่มีการประกาศการขาย Free Integral Hang ตั้งแต่ปี 2013 ที่เริ่มผลิตและขายGubal
  • ปัจจุบัน Gubal  ราคาประมาณ 2400 Euro (ประมาณ 107,000 บาท)
  • ในปี 2013 จำหน่าย Gubalให้เฉพาะคนที่มี Free intrigral Hang อยู่แล้ว หรือเลือกจากผู้ที่ต้องการ Free Intrigral Hang ที่ส่งจดหมายมาที่บริษัท  ซึ่งผู้ซื้อต้องมาเลือกเครื่องดนตรีที่กรุงเบรินด้วยตนเองเท่านั้น เช่นเดียวกับการสั่งซื้อ Hang ในอดีต
  • ติดตามการสั่งซื้อของปี2014 ได้ที่นี่  www.gubal.ch หรือ  http://www.hangblog.org/information-about-buying-a-gubal/ 



เกร็ดเล็กเกร็ดน้อย

  • จนถึงปัจจุบัน ยังคงมีการพูดถึงเรื่องราวของแพนอาร์ตทั้งในแง่ดีและแง่ลบ โดยเฉพาะเรื่องการจดลิขสิทธ์การผลิต  
  • ในปี2014 PANArt เริ่มพยายามทำการจำหน่ายวัสดุเหล็กไนไตร์ดดิ้งที่จดลิขสิทธิ์แล้ว ซึ่งเรียกว่า "Pang"  ต่อผู้ผลิตรายย่อยบางราย


อ่านและดูเพิ่มเติม
https://www.youtube.com/watch?v=3n3JTASbNxA
http://www.swissinfo.ch/eng/culture/Life-changing,_a_chimera_or_just_a_drum_.html?cid=38515012